- ZuluDC
Khi vừa chạm vào tay nắm, tôi nghe tiếng vỗ ầm ầm bên ngoài, người đưa thư trao cho tôi một bao lớn màu trắng, dán tem gần phủ kín hai mặt. Nhìn tên người gởi, tôi sững sờ và ngạc nhiên, ngạc nhiên món quà đến từ Việt Nam. Ngạc nhiên vì đây là món quà của cô em, một cô em rất hiền, rất thân thiết, chúng tôi thường trao đổi qua trang facebook.
Món quà, trong xúc động, tôi nghĩ đến “QUẢNG TRỊ ĐI NHỚ VỀ THƯƠNG”. Quả nhiên, trong thân tình chúng tôi đọc được ý nghĩ của nhau, hạnh phúc như sớm mai nhìn bông hoa mới nở, như khi nhận món quà đúng với ý mong.
"Quảng Trị - Đi nhớ về thương" là một tập ký sự ảnh, in trên giấy couché, khổ 25 x 25 cm, của Phạm Đình Quát (Hội Nhà Văn xuất bản 2016).
Trong nhiều thể loại, ảnh ký sự đa dạng và phong phú nhất. Nhiếp ảnh gia, ngoài khả năng chuyên môn, điều quan trọng hơn là một tâm hồn nghệ sĩ, say mê công việc, một kiến thức tổng quát về xã hội, nhân văn, lịch sử và địa lý, để qua ống kính, những hình ảnh đời thường trở thành nghệ thuật, mang tính nhân văn, làm cho tác phẩm có ý thức để chuyển tải điều mình muốn nói đến với quần chúng.
Ký sự ảnh là một công trình văn hoá đòi hỏi tính nghệ thuật cao. Một tác phẩm ký sự ảnh được đánh giá là thành công, khi tác giả thể hiện được tính cách riêng, bản lĩnh và sở trường của mình, làm sao tấm hình đập vào mắt người thưởng ngoạn cái thông điệp mình muốn nói, làm sao cho mọi lằn ranh nghệ thuật không thể nhạt nhoà lẫn vào nhau.
Tôi viết về một món quà, món quà lại là một tác phẩm nghệ thuật, chỉ nhân danh chính mình, trong khi đúng sai thuộc về quần chúng, nghĩa là giá trị tác phẩm được nhìn nhận qua quá trình giáo dục, sinh hoạt xã hội, và sự hiểu biết của từng cá nhân. Trên quan niệm đó, chúng ta vào “QUẢNG TRỊ ĐI NHỚ VỀ THƯƠNG”.
Mở tập ảnh, cảm giác đầu tiên là sự xúc động, tôi chớp mắt liên tục mới nhìn rõ từng trang. Đã mấy lần, tôi xem lại từng tấm hình từ đầu tới cuối, tác giả trình bày tác phẩm theo cảm xúc riêng, nhưng không kém phần mĩ thuật và nghệ thuật. Tự nhiên, trong mơ hồ, tôi nghĩ đến Công Chúa Huyền Trân, ngày xưa trên đường vu quy, có lẻ công chúa ghé cửa Tùng, cửa Việt, ước gì con dân Quảng Trị chúng ta có một nơi thờ phụng, hay ít nhất ghi lại một tấm hình cho các thế hệ tương lai.
Khi gấp tập ký sự ảnh lại, tôi không có ý phê bình các bức ảnh, lòng tôi như bị tấm lòng của tác giả cuốn hút theo. Có lẻ khi ráp ống kính vào máy ảnh, trong lòng Phạm Đình Quát (PĐQ) cũng đang ráp lại từng mảnh quê hương. Điều đó thể hiện rõ nét qua trình bày ở hình bìa, màu vàng cam nhạt, đậm dần, đậm hơn nữa về phía hình của 2 tầng Đầu đao màu xám rất đậm, bên cạnh là ngút ngàn xa, mặt trời hực lửa. Hình ảnh vừa cổ kính vừa khốc liệt. Chỉ có vậy, tập ảnh đã đưa chúng ta về với quê hương, thức dậy hồi ức để cùng PĐQ nao lòng theo “Đi nhớ, về thương”. Ảnh của PĐQ là nỗi lòng chan hoà trong kỷ niệm, anh ghi lại cả tiếng nước vang trên mặt sông.
Ký sự ảnh nghiễm nhiên là tài liệu của một nơi chốn, một giai đoạn lịch sử. Nhiếp ảnh gia, khi mang máy ảnh là tự mang vào mình
sứ mạng của người làm văn hoá, trách nhiệm gắn bó với từng màu sắc, con mắt và cả ngón tay nữa. Văn hoá là vẻ sáng, vẻ đẹp, một nghệ sĩ chân chính, tài năng khi tác phẩm của mình tác đông vào đời sống, làm sao cho đất nước, con người càng ngày càng tốt đẹp hơn. Những hình ảnh mang tính tiêu cực, nhạy cảm, những hình ảnh gợi lại quá khứ đau buồn của dân tộc, lại là thứ mà nhiếp ảnh gia thèm như thèm ly nước ở giữa sa mạc.
Ở đây, tôi có cảm giác như nhiều khi tác giả cũng phân vân, cũng dằng co với nghệ thuật, khi đưa những tấm hình vào tập ảnh, không có hình ảnh nào gợi cho ta sự hiềm khích, chống đối nhau, khi đất nước đang cần sự đoàn kết để tạo sức mạnh của dân tộc.
Như đã nói ở trên, ký sự ảnh “Quảng trị đi nhớ về thương” hình thành từ một tấm lòng của tác giả với một quê hương chiến tranh nghiệt ngã và tàn khốc nhất của lịch sử Việt Nam, qua ống kính của PĐQ tất cả đều hiền hoà, bình yên. Quê hương trong mắt PĐQ là kỷ niệm, là một quá khứ được nuôi nấng
bằng tình cảm đặc trưng của người Quảng Trị.
Phần nhiều, những hình ảnh trong Quảng Trị đi nhớ về thương là hoài niệm về một quá khứ êm đềm, nên thơ, tình tự được PĐQ thức dậy như nhớ lại một cơn mơ đẹp.
Điều chúng ta trân trọng ở đây là khi tác giả lặn lội lên tận đầu nguồn sông Thạch Hãn, nơi xuất phát “Mồ hôi của đá” một thắng cảnh, mà cũng là một địa danh vốn được ghi chép là một dòng sông có nguồn nước trong lành nhứt thế giới.
Tuy giới hạn ở khổ giấy 25 x 25 cm, nhưng tập ảnh chứa đựng bao nhiêu là hình ảnh gợi nhớ, gợi thương. Từ rừng xuống biển, từ Bến Hải đến Diên Sanh, từng nơi chốn là từng gắn bó, không riêng chi người Quảng trị, là một tác phẩm nghệ thuật, mọi người nên thưởng lãm, để cùng với tài hoa của tác giả, chúng ta chia sẽ nghệ thuật nhiếp ảnh thời đại kỹ thuật số (digital) với kỹ năng và tay nghề lão luyện của một nhiếp ảnh gia can qua hai thời đại. Ước chi hình ảnh được trình bày trên khổ giấy 30 x 40 cm, tập ảnh sẽ giá trị nhiều hơn.
Mong sao chúng ta còn được thưởng thức nhiều hình ảnh đẹp của nhiếp ảnh gia Phạm Đình Quát.
ZuluDC
"Quảng Trị - Đi nhớ về thương" là một tập ký sự ảnh, in trên giấy couché, khổ 25 x 25 cm, của Phạm Đình Quát (Hội Nhà Văn xuất bản 2016).
Trong nhiều thể loại, ảnh ký sự đa dạng và phong phú nhất. Nhiếp ảnh gia, ngoài khả năng chuyên môn, điều quan trọng hơn là một tâm hồn nghệ sĩ, say mê công việc, một kiến thức tổng quát về xã hội, nhân văn, lịch sử và địa lý, để qua ống kính, những hình ảnh đời thường trở thành nghệ thuật, mang tính nhân văn, làm cho tác phẩm có ý thức để chuyển tải điều mình muốn nói đến với quần chúng.
Tôi viết về một món quà, món quà lại là một tác phẩm nghệ thuật, chỉ nhân danh chính mình, trong khi đúng sai thuộc về quần chúng, nghĩa là giá trị tác phẩm được nhìn nhận qua quá trình giáo dục, sinh hoạt xã hội, và sự hiểu biết của từng cá nhân. Trên quan niệm đó, chúng ta vào “QUẢNG TRỊ ĐI NHỚ VỀ THƯƠNG”.
Mở tập ảnh, cảm giác đầu tiên là sự xúc động, tôi chớp mắt liên tục mới nhìn rõ từng trang. Đã mấy lần, tôi xem lại từng tấm hình từ đầu tới cuối, tác giả trình bày tác phẩm theo cảm xúc riêng, nhưng không kém phần mĩ thuật và nghệ thuật. Tự nhiên, trong mơ hồ, tôi nghĩ đến Công Chúa Huyền Trân, ngày xưa trên đường vu quy, có lẻ công chúa ghé cửa Tùng, cửa Việt, ước gì con dân Quảng Trị chúng ta có một nơi thờ phụng, hay ít nhất ghi lại một tấm hình cho các thế hệ tương lai.
Với chủ đề “QUẢNG TRỊ - ĐI NHỚ VỀ THƯƠNG”. Một chủ đề gần như ca dao, huyền thoại, ta có cảm giác như Truông Nhà Hồ ở đâu đó, và chúng ta không thất vọng ở Phạm Đình Quát, dù điều kiện khắt khe, dù thời gian eo hẹp, dù cách trở tác giả đã đưa chúng ta về với Quảng Trị bằng mắt nhìn của người có tấm lòng 
tha thiết với quê hương, của những kỹ năng nhiếp ảnh. Phạm Đình Quát không những chụp được nắng, được gió, Phạm Đình Quát còn chụp âm thanh, anh còn chụp hình ảnh của những quá khứ chiến tranh…
tha thiết với quê hương, của những kỹ năng nhiếp ảnh. Phạm Đình Quát không những chụp được nắng, được gió, Phạm Đình Quát còn chụp âm thanh, anh còn chụp hình ảnh của những quá khứ chiến tranh…
Khi gấp tập ký sự ảnh lại, tôi không có ý phê bình các bức ảnh, lòng tôi như bị tấm lòng của tác giả cuốn hút theo. Có lẻ khi ráp ống kính vào máy ảnh, trong lòng Phạm Đình Quát (PĐQ) cũng đang ráp lại từng mảnh quê hương. Điều đó thể hiện rõ nét qua trình bày ở hình bìa, màu vàng cam nhạt, đậm dần, đậm hơn nữa về phía hình của 2 tầng Đầu đao màu xám rất đậm, bên cạnh là ngút ngàn xa, mặt trời hực lửa. Hình ảnh vừa cổ kính vừa khốc liệt. Chỉ có vậy, tập ảnh đã đưa chúng ta về với quê hương, thức dậy hồi ức để cùng PĐQ nao lòng theo “Đi nhớ, về thương”. Ảnh của PĐQ là nỗi lòng chan hoà trong kỷ niệm, anh ghi lại cả tiếng nước vang trên mặt sông.
Ký sự ảnh nghiễm nhiên là tài liệu của một nơi chốn, một giai đoạn lịch sử. Nhiếp ảnh gia, khi mang máy ảnh là tự mang vào mình
sứ mạng của người làm văn hoá, trách nhiệm gắn bó với từng màu sắc, con mắt và cả ngón tay nữa. Văn hoá là vẻ sáng, vẻ đẹp, một nghệ sĩ chân chính, tài năng khi tác phẩm của mình tác đông vào đời sống, làm sao cho đất nước, con người càng ngày càng tốt đẹp hơn. Những hình ảnh mang tính tiêu cực, nhạy cảm, những hình ảnh gợi lại quá khứ đau buồn của dân tộc, lại là thứ mà nhiếp ảnh gia thèm như thèm ly nước ở giữa sa mạc.
Ở đây, tôi có cảm giác như nhiều khi tác giả cũng phân vân, cũng dằng co với nghệ thuật, khi đưa những tấm hình vào tập ảnh, không có hình ảnh nào gợi cho ta sự hiềm khích, chống đối nhau, khi đất nước đang cần sự đoàn kết để tạo sức mạnh của dân tộc.
Như đã nói ở trên, ký sự ảnh “Quảng trị đi nhớ về thương” hình thành từ một tấm lòng của tác giả với một quê hương chiến tranh nghiệt ngã và tàn khốc nhất của lịch sử Việt Nam, qua ống kính của PĐQ tất cả đều hiền hoà, bình yên. Quê hương trong mắt PĐQ là kỷ niệm, là một quá khứ được nuôi nấng
Phần nhiều, những hình ảnh trong Quảng Trị đi nhớ về thương là hoài niệm về một quá khứ êm đềm, nên thơ, tình tự được PĐQ thức dậy như nhớ lại một cơn mơ đẹp.
Điều chúng ta trân trọng ở đây là khi tác giả lặn lội lên tận đầu nguồn sông Thạch Hãn, nơi xuất phát “Mồ hôi của đá” một thắng cảnh, mà cũng là một địa danh vốn được ghi chép là một dòng sông có nguồn nước trong lành nhứt thế giới.
Mong sao chúng ta còn được thưởng thức nhiều hình ảnh đẹp của nhiếp ảnh gia Phạm Đình Quát.
ZuluDC
